Zadar to jedno z tych miejsc, które odwiedzasz i natychmiast czujesz, że odkryłeś prawdziwą perełkę Chorwacji. Kiedy pierwszy raz stanęłam na nabrzeżu tego nadmorskiego miasta, wiedziałam, że znalazłam coś wyjątkowego. To miejsce magicznie łączy rzymskie ruiny z nowoczesnymi instalacjami artystycznymi, spokojne uliczki Starego Miasta z tętniącymi życiem promenadami – wszystko to na tle hipnotyzującego Adriatyku. Jeśli planujesz podróż do Chorwacji, Zadar powinien znaleźć się wysoko na twojej liście. Dlaczego? Pozwól, że cię przekonam.
Stare Miasto Zadar – podróż przez historię
Zadar to miasto z ponad 3000-letnią historią, a jego Stare Miasto jest jak żywa księga, którą czytasz spacerując wąskimi, brukowanymi uliczkami. Położone na niewielkim półwyspie, otoczone morzem z trzech stron, zachwyca atmosferą, której na próżno szukać w bardziej komercyjnych chorwackich destynacjach.
Rozpocznij zwiedzanie od Forum Romanum – rzymskiego placu, który stanowił centrum życia społecznego już w I wieku przed naszą erą. Tuż obok wznosi się rotunda św. Donata z IX wieku – najbardziej rozpoznawalny budynek i dumny symbol miasta. Jeśli masz szczęście trafić na koncert muzyki klasycznej organizowany wewnątrz tej świątyni, nie wahaj się – akustyka jest tu fenomenalna!
Katedra św. Anastazji wraz z wieżą, z której rozpościera się zapierający dech w piersiach widok na całe miasto, to kolejne punkty obowiązkowe na twojej trasie. Wędrując dalej, odkryjesz Plac Pięciu Studni i malowniczą Bramę Lądową z imponującym lwem św. Marka – symbolem dawnej weneckiej potęgi, która przez wieki władała tym regionem.
Morskie Organy i Pozdrowienie Słońca – nowoczesna dusza Zadaru
To, co naprawdę wyróżnia Zadar na tle innych chorwackich miast, to jego unikalne instalacje artystyczne, które w niezwykły sposób łączą sztukę z siłami natury. Morskie Organy (Morske Orgulje) to prawdziwy cud inżynierii i kreatywności – schody schodzące do morza, pod którymi ukryto system rur i gwizdków. Fale morskie, wpadając do tych rur, tworzą nieprzewidywalną, hipnotyzującą melodię, zmieniającą się z każdym podmuchem wiatru i uderzeniem wody.
Siadając na tych schodach późnym popołudniem, wsłuchując się w muzykę tworzoną przez naturę i obserwując zachód słońca, doświadczysz czegoś, co trudno opisać słowami. Alfred Hitchcock nie bez powodu zauważył magię tego miejsca.
Zadar ma najpiękniejszy zachód słońca na świecie, piękniejszy niż ten w Key West na Florydzie.
Tuż obok Morskich Organów znajduje się „Pozdrowienie Słońca” (Pozdrav Suncu) – ogromna, okrągła instalacja składająca się z 300 szklanych płyt, które w ciągu dnia zbierają energię słoneczną, by po zmroku rozświetlić nabrzeże kolorowym, pulsującym światłem, odzwierciedlającym rytm fal i dźwięki organów. Najlepszy czas na wizytę to godzina przed zachodem słońca – zostań, by doświadczyć magicznej przemiany od naturalnego spektaklu po fascynujący świetlny show.
Plaże Zadaru – relaks nad krystalicznie czystym Adriatykiem
Choć samo Stare Miasto Zadaru nie słynie z plaż, wystarczy krótki spacer lub przejazd, by znaleźć się na jednym z urokliwych wybrzeży. Plaża Kolovare, położona zaledwie 15 minut spacerem od centrum, oferuje kamieniste wybrzeże z krystalicznie czystą wodą – idealne miejsce na orzeźwiającą kąpiel między zwiedzaniem zabytków.
Jeśli marzysz o piaszczystych plażach, wybierz się do dzielnicy Borik lub przepraw promem na wyspę Ugljan. Plaża Saharun na wyspie Dugi Otok to z kolei prawdziwy karaibski raj z białym piaskiem i turkusową wodą – choć wymaga całodniowej wycieczki, widoki i kąpiel w tych wodach wynagrodzą każdą minutę podróży.
Pamiętaj, że chorwackie plaże często są kamieniste, więc buty do wody mogą okazać się zbawieniem dla twoich stóp. Za to przejrzystość Adriatyku rekompensuje wszelkie niedogodności – nawet prosty snorkeling blisko brzegu pozwala obserwować fascynujący podwodny świat pełen kolorowych ryb i morskiej roślinności.
Zadar jako baza wypadowa – parki narodowe i wyspy
Jedną z największych zalet Zadaru jest jego strategiczne położenie. Miasto stanowi idealną bazę wypadową do odkrywania okolicznych cudów natury, które czynią Chorwację tak wyjątkowym krajem. Park Narodowy Kornati z archipelagiem 89 niezamieszkanych wysp to raj dla żeglarzy i miłośników dzikiej przyrody. Jednodniowe rejsy z Zadaru pozwalają zobaczyć te „niebiańskie kropki”, jak poetycko określił je George Bernard Shaw.
Park Narodowy Krka z kaskadowymi wodospadami, gdzie możesz zanurzyć się w krystalicznie czystej wodzie otoczony bujną zielenią, znajduje się zaledwie godzinę drogi od miasta. A nieco dalej czeka monumentalny Park Narodowy Paklenica z imponującymi kanionami i dramatycznymi formacjami skalnymi – prawdziwy raj dla miłośników trekkingu i wspinaczki.
Jeśli masz czas, koniecznie zaplanuj wycieczkę do Parku Narodowego Plitwickie Jeziora – jednego z najpiękniejszych miejsc w całej Europie, z 16 jeziorami połączonymi spektakularnymi wodospadami. To miejsce, które zmienia się wraz z porami roku, oferując zupełnie inne, ale zawsze zachwycające oblicze – od soczystej zieleni wiosny, przez intensywne kolory lata, po złoto-czerwone barwy jesieni.
Lokalna kuchnia – smaki Dalmacji
Żadna podróż nie jest kompletna bez kulinarnych odkryć, a Zadar oferuje ich mnóstwo. Będąc nadmorskim miastem, słynie z wyśmienitych owoców morza, przyrządzanych według tradycyjnych receptur przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Spróbuj czarnego risotto z sepią, którego intensywny kolor pochodzi z naturalnego atramentu głowonogów, grillowanej ośmiornicy skropionej lokalną oliwą czy świeżych małży prosto z Adriatyku, przygotowanych na buzarę – w sosie z białego wina, czosnku i pietruszki.
Na lokalnym targu Pijaca możesz kupić świeże produkty, w tym słynną dalmatyńską szynkę pršut suszoną w bora – silnym, północnym wietrze, ser z wyspy Pag o charakterystycznym, lekko słonym smaku wynikającym z morskiej bryzy pokrywającej wyspę, czy oliwę z pierwszego tłoczenia, która jest podstawą lokalnej kuchni. A na deser koniecznie skosztuj rozaty – lokalnego odpowiednika crème brûlée, o delikatnym smaku i aksamitnej konsystencji.
Zadar to również region produkcji znakomitych win, które doskonale uzupełniają lokalne specjały. Maraština i Pošip to białe odmiany o świeżym, owocowym charakterze, które idealnie komponują się z owocami morza, a Plavac Mali to czerwone wino o głębokim smaku, pasujące do mięsnych dań i dojrzewających serów.
Podczas mojej ostatniej wizyty odkryłam małą restaurację Pet Bunara ukrytą w bocznej uliczce Starego Miasta – ich menu degustacyjne to prawdziwa podróż przez smaki Dalmacji, łącząca tradycję z nowoczesnymi technikami kulinarnymi. Czasem najlepsze doświadczenia czekają z dala od głównych szlaków turystycznych, w miejscach, gdzie jedzą lokalni mieszkańcy.
Zadar to miasto, które oferuje idealne połączenie historii, kultury, natury i nowoczesności. Nie jest przytłaczająco turystyczne jak Dubrownik, ale ma wszystko, czego można oczekiwać od chorwackiej perełki. Niezależnie czy wybierasz się tam na weekend, czy planujesz dłuższy pobyt używając miasta jako bazy wypadowej, Zadar z pewnością skradnie twoje serce – tak jak skradł moje. Jego unikalna atmosfera, gdzie starożytna historia spotyka się z awangardową sztuką, a wszystko to otoczone krystalicznie czystym morzem, sprawia, że to miejsce pozostaje w pamięci na długo po powrocie do domu.